آشنایی با ارقام برنج

به گزارش مجله تصویر و سرگرمی، برنج ایرانی در جهان جزو برنج های ممتاز به شمار می آید که دارای ارقام مختلف است. برهمین اساس در نقاط مختلف کشور ارقام مختلف برنج مانند طارم، صدری، هاشمی و ... کشت می گردد تا علاوه بر حفظ کیفیت برنج، عملکرد(سطح زیرکشت) آن نیز افزایش یابد.

آشنایی با ارقام برنج

سالانه بخشی از بودجه وزارت جهاد کشاورزی نیز صرف مراکز تحقیقاتی و پژوهشی برنج می گردد تا این بودجه ها را برای افزایش سطح کیفی محصولات و کشف و معرفی رقم های بهتر به خود اختصاص دهند. ارقام مختلف برنج نام های متفاوت دارند که برخی در کشور شناخته شده تر هستند.

اولین رقم برنج معرفی گردیده در کشور برنج فیروزکنده درسال1345 بود که تا چندین سال به عنوان رقم اصلاح شده غالب در مازندران کشت می شد. از ویژگی های مهم زراعی آن عملکرد بالاتر آن نسبت به ارقام محلی و کیفیت مناسب و عطر و طعم خوب بوده است. این رقم بیشتر در شرق استان مازندران به خصوص شهرهای ساری و بهشهر کشت می شد و سطح زیر کشت آن در سال های پس از معرفی تا 10 هزار هکتار در سال می رسید که بعدها ارقام جدید جایگزین این رقم شدند.

درسال 1346 نیز اولین رقم دانه بلند خارجی پرمحصول معرفی گردید. از ویژگی های مهم این رقم، عملکرد بالاتر و ارتفاع بوته کمتر نسبت به توده های بومی بوده است. از نقاط ضعف آن نیز حساسیت به ریزش و پایین بودن کیفیت پخت بود. سطح زیر کشت آن در استان مازندران در سال های پس از معرفی تا 5000 هکتار در سال می رسید، ولی بعدها ارقام جدید جایگزین آن شدند. بیشترین گسترش کشت این رقم در شهرستان بابل بود.

فرایند فراوری و معرفی ارقام مختلف از همان سال ها ادامه یافت؛ به طوری که اکنون در مناطق مختلف کشور ارقام مختلف برنج به چشم می آید. تعداد ارقام برنج در دو استان گیلان و مازندران نیز به دلایل شرایط اقلیمی مناسب بیشتر ازسایر نقاط کشور است.

در این میان رقم های مورد توجه برنج در کشور مربوط به برنج طارم هاشمی و علی کاظمی است که در حال حاضر این ارقام بیشترین سطح زیر کشت را در ارقام بومی و کیفی شمال کشور دارند. مهم ترین دلیل این گستردگی سطح زیرکشت، شکل ظاهری مناسب، بازارپسندی زیاد و خوش پخت بودن آنهاست.

علی کاظمی و یوسف هاشمی 2 شالیکار گیلانی هستند که این دو رقم را سال ها پیش هنگام کشت و زرع به صورت تجربی کشف و ترویج کردند. علی کاظمی اهل روستای شکارگوراب بالا از توابع فومن و یوسف هاشمی اهل روستای چاپارخانه خمام از توابع رشت است.

رقم علی کاظمی

رقم کاظمی بسیار با کیفیت و بسیار خوش خوراک است که در شهرستان صومعه سرا و فومن استان گیلان کشت می گردد. طول دانه قبل از پخت 2/7 و پس از پخت 6/11 میلی متر است.

برنج هاشمی

برنج هاشمی نیز از سال 1378 کشت آن در گیلان و مازندران متداول شد. طول دانه آن کشیده و قلمی و رنگ آن سفید متمایل به کرم است. دانه های این نوع برنج پس از پخت کاملا از هم جدا می شوند و کیفیت بسیار عالی و مطبوع برنج ایرانی را دارد.

رقم کوهسار

رقم کوهسار زودرس و نسبت به سرما مقاوم است، بنابراین در مناطق سردسیر و کوهستانی استان مازندران کشت می گردد. این رقم با طول دوره رشد 65 روز از نشاکاری تا برداشت دارای میانگین عملکرد 5 تن در هکتار است.

رقم شیرودی

در سال 1380 رقم شیرودی در یک طرح تحقیقی ترویجی در4 نقطه استان مازندران با ارقام دیگر مورد مقایسه نهاده شد که بیشترین عملکرد را نسبت به ارقام دیگر برنج داشته است. کیفیت مطلوب پخت و مقاوم بودن این رقم به آفات و بیماری های مهم سبب شد که دارای عملکرد بیشتری نسبت به رقم های رایج منطقه در آن سال باشد و با نام پیشنهادی شیرودی به کشاورزان معرفی گردید.

رقم ساحل

رقم ساحل در سال 1377 در قالب یک طرح تحقیقی- ترویجی در مزارع برنجکاران مازندرانی کشت و ارزیابی شد. این رقم با دارا بودن ویژگی های مطلوب مانند زودرسی، ارتفاع کوتاه، مقاومت خوب نسبت به بیماری بلاست و مقاومت نسبی به سایر آفات و بیماری ها و همچنین با توجه به سازگاری وسیع این رقم در شالیزارهای مازندران و سایر استان های برنج خیز کشور توانست در خودکفایی فراوری برنج نقش داشته باشد. این رقم از نظر کیفیت پخت و عطر و طعم نیز مطلوب است.

رقم فجر

رقم فجر در سال 1377 در مزارع برنج مازندران کشت و ارزیابی شد. این رقم از نظر کیفیت پخت و عطر و طعم خیلی نزدیک به رقم بومی طارم است.

رقم نعمت

رقم نعمت یکی از ارقام پرمحصول است که تحقیقات روی آن از سال 1364 در ایستگاه تحقیقات برنج آمل شروع شد و پس از طی آزمایش های متعدد در سال 1372 به انتها رسید. در سال 1374 به عنوان رقم نعمت نامگذاری و معرفی گردید که سطح زیر کشت گسترده ای را در مازندران به خود اختصاص داده است.

رقم صدری

رقم صدری از بهترین و مرغوب ترین انواع برنج ایرانی است، این برنج در استان گیلان کشت می گردد. این برنج دارای عطر، طعم و خاصیت پخت بسیار مرغوب و عالی است. میزان پروتئین موجود در دانه این برنج بالا است. طول دانه خام برنج صدری بیش از 7 میلی متر است که پس از پخت به 13 میلی متر می رسد.

رقم دم سیاه

برنج دم سیاه از انواع برنج صدری است. این برنج که جزو برنج های نسبتا مرغوب ایرانی است، بیشتر در گیلان و در شهرهای رشت، آستانه اشرفیه، لاهیجان و حومه این شهرها کشت می گردد. رنگ دانه آن سفید مایل به کرم است و طول دانه خام برنج دم سیاه 5/7 میلی متر، طول دانه پخته آن 15/12 میلی متر است. برنج دمسیاه در مقایسه با برنج طارم یک پله پایین تر از آن واقع شده است، اما بهتر از برنج های پرمحصول مانند برنج شیرودی است.

رقم دم سفید

برنج دم سفید از انواع برنج ایرانی صدری مرغوب و کیفی محسوب می گردد که در استان گیلان، مناطق رشت و کوچصفهان کشت می گردد، طول دانه خام 3/7 و پس از پخت 24/11 است.

رقم دم زرد

یکی دیگر از انواع برنج ایرانی صدری برنج دم زرد است که مرغوب و با کیفیت است و در استان گیلان و مناطقی همچون رشت، لاهیجان و کوچصفهان کشت می گردد.

رقم حسن سرائی

یکی دیگر از انواع برنج ایرانی برنج حسن سرائی است. این رقم در قائمشهر استان مازندران کشت می گردد که از ارقام بسیار با کیفیت و دارای پخت و طعم عالی است. مشخصات ظاهری آن شبیه طارم محلی و از عطر خوبی نیز برخوردار است.

رقم شاه پسند

برنج شاه پسند یکی از ارقام بومی و با کیفیت در مازندران است. بلندترین دانه نیز در بین ارقام محلی محسوب می گردد. طول دانه خام این رقم 8میلی متر است.

انواع برنج طارم

برنج طارم خود به تنهایی ارقام مختلفی دارد. همانند انواع صدری از بهترین و مرغوب ترین ارقام برنج با کیفیت محسوب می گردد که مبدا کشت آن در مازندران است. این ارقام نسبت به نوع صدری کمی کوتاه و چاق تر و به طور کلی شکل دانه آن بلند، قلمی و رنگ آن سفید متمایل به کرم است. همچنین کیفیت پخت عالی و طعم و عطر خوبی دارد. برنج موسی طارم، برنج طارم دیلمانی که این رقم در برخی نقاط غرب مازندران مانند نوشهر، چالوس، تنکابن و رامسر کشت می گردد، برنج سنگ طارم که در برخی از نقاط شرق مازندران کشت می گردد، برنج طارم رشتی که در برخی از مناطق مازندران به خصوص فریدونکنار کشت می گردد، برنج اهلمی طارم، برنج سنگ جو، برنج طارم امیری، برنج طارم محلی که جزو پر کشت ترین انواع برنج ایرانی و برنج با کیفیت استان مازندارن است و برنج رشتی سرد برخی از نمونه های برنج طارم محسوب می شوند.

انواع رقم برنج بینام

برنج بینام یکی از قدیمی های انواع برنج های ایرانی است که مبدا رویش آن در مناطق رشت، کوچصفهان و آستانه اشرفیه گیلان است. این نوع برنج در مازندران نیز کشت می گردد. این رقم از انواع مرغوب برنج و دارای عطر و بوی متوسط است. همچنین رنگ دانه آن کمی شفاف تر از انواع صدری و طارم است. یکی از خصوصیات شاخص آن نیز نرم و خوش خوراک ماندن آن پس از پخت است. به دلیل فرم و شکل دانه برنج بینام پس از پخت به دلیل این که کشیدگی دانه برنج طارم و صدری را ندارد و تقریبا دانه گرد و کوتاه است، از بازار پسندی زیادی برخوردار نیست و بیشتردر استان های شمالی کشور مصرف می گردد.

برنج حسنی

یکی از انواع برنج ایرانی و ارقام برنج با کیفیت بومی که بیشتر در مناطق کوهستانی استان گیلان شامل هشتبر طوالش، ماسال و آستارا کشت می گردد برنج حسنی است، طول دانه خام آن 5/6 و پس از پخت 9/13 است. اندازه دانه کوتاه، چاق و خاصیت بازار پسندی آن کم، ولی از ماندگاری بسیار مناسبی پس از پخت برخوردار است.

برنج عنبربو

برنج عنبربو از ارقام محلی و برنج با کیفیت استان لرستان است که در اصفهان و فارس و خوزستان نیز کشت می گردد. این نوع برنج دارای کیفیت پخت و طعم خوب است، همچنین از عطر قوی برخوردار است. طول دانه برنج قبل از پخت 1/6 و پس از پخت 4/11 میلی متر است. دانه رقم عنبربو کمی ریزش دارد و به ورس نیز کمی حساس است. متوسط عملکرد آن 3500 کیلوگرم در هکتار است.

برنج قصرالدشتی

برنج قصرالدشتی یکی از ارقام بومی استان فارس است که در منطقه کامفیروز به رقم کامفیروزی معروف است. طول دانه خام 9/5 و عرض دانه 2/2 میلی متر و نسبت طویل شدن آن 9/1 است. عطر دانه متوسط و از عملکرد شلتوک پایین برخوردار است، یعنی حدود 3500 کیلوگرم در هکتار. طول دوره رشد این رقم زیاد و حدود 150 روز است.

برنج چمپا بودار

برنج چمپا بودار از انواع برنج ایرانی است. طول دانه خام 6/6 میلی متر و عرض آن 6/2 میلی متر و نسبت طول به عرض دانه خام 5/2 است. طول دانه پخته شده 2/9 میلی متر است.

رقم گرده

برنج گرده این رقم از انواع برنج ایرانی توده محلی آمل است و نسبت به سرما مقاوم است. به همین دلیل بیشتر در مناطق کوهستانی کشت می گردد و مقاومت خوبی نسبت به شرایط محیطی نامساعد دارد. با توجه به مناطق کشت این رقم تحت عناوین مختلفی در روستاهای مازندران نامگذاری شده است.

پریها: پریها مجله گردشگری، خبری، موفقیت، آشپزی و سرگرمی میباشد.

منبع: همشهری آنلاین
انتشار: 30 مرداد 1400 بروزرسانی: 30 مرداد 1400 گردآورنده: wallpaper7.ir شناسه مطلب: 1674

به "آشنایی با ارقام برنج" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "آشنایی با ارقام برنج"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید